Nowa klasyfikacja PKD 2025: co się zmienia i jak dostosować działalność?

Marcin Majka
18-07-2025

21 min

Polska Klasyfikacja Działalności (PKD) to podstawowy instrument porządkujący i systematyzujący różnorodne formy aktywności gospodarczej prowadzonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Jako oficjalna klasyfikacja statystyczna, PKD znajduje zastosowanie nie w rejestrach publicznych, takich jak Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej (CEIDG) czy Krajowy Rejestr Sądowy (KRS), oraz w procesach sprawozdawczości statystycznej, administracyjnej oraz gospodarczej. Jej struktura oparta jest na hierarchicznym podziale działalności na sekcje, działy, grupy, klasy i podklasy, co umożliwia precyzyjne określenie przedmiotu działalności danego podmiotu gospodarczego. Zmiana klasyfikacji PKD nie jest zatem formalnym działaniem administracyjnym, lecz procesem o fundamentalnym znaczeniu dla funkcjonowania systemu gospodarczego, umożliwiającym jego dostosowanie do zmieniających się realiów społeczno-ekonomicznych, rozwoju technologicznego oraz ewolucji modeli biznesowych.

Z dniem 1 stycznia 2025 roku weszła w życie nowa wersja klasyfikacji: Polska Klasyfikacja Działalności 2025 (PKD 2025), która zastąpiła dotychczas obowiązującą wersję PKD 2007. Nowelizacja ta została przeprowadzona w odpowiedzi na dynamiczne zmiany strukturalne w gospodarce narodowej i globalnej, w tym przede wszystkim upowszechnienie nowych form działalności cyfrowej, rozwój sektorów związanych z gospodarką cyrkularną, transformacją energetyczną, e-commerce, usługami pośrednictwa online oraz nowoczesnymi technologiami informacyjno-komunikacyjnymi. Wprowadzenie PKD 2025 ma odzwierciedlać współczesną rzeczywistości gospodarczą, oraz zapewnić zgodności krajowego systemu klasyfikacyjnego z nowymi wytycznymi europejskimi zawartymi w rewizji klasyfikacji NACE Rev. 2.1. Zmiany obejmują utworzenie nowych kodów działalności, jak i redefinicję dotychczasowych, co czyni koniecznym przegląd oraz aktualizację wpisów rejestrowych dla wszystkich przedsiębiorstw działających w Polsce.

W celu ułatwienia tego procesu i zapewnienia spójności migracji danych z PKD 2007 do PKD 2025, opracowano tzw. „klucze powiązań”, czyli oficjalne narzędzie mapujące relacje pomiędzy kodami starej i nowej klasyfikacji. Klucze powiązań zawierają zestawienia jednoznaczne (1:1), przypadki podziału kodu na kilka nowych (1:N) oraz sytuacje konsolidacji kilku dawnych kodów w jedną nową jednostkę klasyfikacyjną (N:1). To narzędzie pełni funkcję pomostu interpretacyjnego i operacyjnego, umożliwiając przedsiębiorcom, instytucjom publicznym oraz organom statystycznym skuteczne i jednoznaczne przeprowadzenie procesu transformacji klasyfikacyjnej. Zastosowanie kluczy powiązań ma znaczenie dla zachowania ciągłości ewidencyjnej, analitycznej i sprawozdawczej, a także dla zapewnienia poprawności danych wykorzystywanych w polityce gospodarczej i planowaniu rozwoju poszczególnych sektorów rynku.

Dlaczego wprowadzono PKD 2025?

Wprowadzenie nowej klasyfikacji Polska Klasyfikacja Działalności 2025 (PKD 2025) ma stanowić odpowiedź na głębokie przeobrażenia strukturalne, jakie dokonało się w krajowej i globalnej gospodarce w ciągu ostatnich kilkunastu lat. Transformacja ta była stymulowana przez dynamiczny rozwój technologii cyfrowych, upowszechnienie narzędzi automatyzujących procesy biznesowe oraz postępującą cyfryzację niemal wszystkich sektorów działalności gospodarczej. Wzrost znaczenia gospodarki opartej na danych, usługach cyfrowych, platformach pośredniczących oraz e-handlu spowodował, że dotychczasowa klasyfikacja PKD 2007, mimo swej funkcjonalności w przeszłości, zaczęła wykazywać strukturalne niedopasowanie do współczesnych realiów gospodarczych. Brak odpowiednich kategorii klasyfikacyjnych dla nowych modeli biznesowych prowadził do sytuacji, w których działalności o istotnym udziale w rynku nie były precyzyjnie ujęte w obowiązującym systemie kodów, co w konsekwencji generowało problemy zarówno natury ewidencyjnej, jak i statystycznej.

Wśród obszarów szczególnie dotkniętych niedoskonałościami poprzedniego systemu klasyfikacyjnego wymienić należyw pierwszej kolejności działalności związane z e-commerce, platformami sprzedaży internetowej, aplikacjami mobilnymi, usługami typu Software as a Service (SaaS), działalnością influencerów i twórców treści cyfrowych, a także zjawiskami takimi jak dropshipping, streaming, gospodarka współdzielenia (sharing economy), cyfrowe pośrednictwo usług turystycznych czy brokerzy usług energetycznych. W klasyfikacji PKD 2007 działalności te były przypisywane do ogólnych i niewystarczająco precyzyjnych kategorii, co utrudniało jednoznaczną identyfikację charakteru przedsiębiorstwa, oraz negatywnie wpływało na jakość danych statystycznych wykorzystywanych przez administrację publiczną i sektor naukowy. Z perspektywy przedsiębiorców brak precyzji klasyfikacyjnej oznaczał ryzyko błędów formalnych, trudności w uzyskiwaniu grantów, ulg podatkowych, a nawet niejasności interpretacyjne w relacjach z instytucjami nadzorującymi.

Istotnym czynnikiem determinującym wprowadzenie nowej klasyfikacji była również konieczność dostosowania systemu krajowego do zaktualizowanych norm europejskich, w szczególności do rewizji klasyfikacji działalności gospodarczej NACE Rev. 2.1. W kontekście międzynarodowym, spójność krajowych klasyfikacji z europejskimi i globalnymi standardami ma znaczenie dla porównywalności danych statystycznych, harmonizacji przepisów i wspólnego kształtowania polityk gospodarczych oraz rozwojowych. PKD 2025 wprowadza szereg nowych jednostek klasyfikacyjnych zgodnych ze strukturą NACE Rev. 2.1, dzięki czemu Polska zachowuje kompatybilność metodologiczną z systemami statystycznymi Unii Europejskiej, co ma bezpośrednie przełożenie na jakość analiz, porównań makroekonomicznych, sprawozdań finansowych oraz oceny sektorowej konkurencyjności. Dostosowanie klasyfikacji do współczesnych realiów zdecydowanie zwiększy precyzję opisu działalności gospodarczej, ale także wzmocni zdolność państwa do skutecznego zarządzania rozwojem gospodarczym i planowania strategicznego w warunkach globalnej zmienności.

Czym są klucze powiązań PKD 2007-> PKD 2025?

W procesie transformacji klasyfikacji działalności gospodarczej z wersji PKD 2007 do PKD 2025 kluczowym narzędziem wspierającym ciągłość informacyjną i operacyjną są tzw. klucze powiązań, czyli oficjalne tabele relacji opracowane przez Główny Urząd Statystyczny. Ich podstawową funkcją jest umożliwienie jednoznacznego odwzorowania kodów działalności występujących w dotychczasowym systemie klasyfikacyjnym na odpowiadające im jednostki nowej klasyfikacji. Stanowią one swoisty pomost analityczny i interpretacyjny między dwiema strukturami klasyfikacyjnymi, które mimo podobnej konstrukcji hierarchicznej, różnią się zakresem, precyzją oraz logiką podziału niektórych grup działalności. Klucze powiązań pełnią funkcję techniczną, ale także epistemologiczną, wspierają proces rekodowania danych rejestrowych, statystycznych i analitycznych bez utraty ich semantycznej wartości.

Struktura kluczy powiązań obejmuje trzy główne typy relacji między kodami PKD 2007 a kodami PKD 2025. Pierwszy typ, oznaczany jako 1:1, wskazuje na bezpośrednie odwzorowanie, w którym jeden kod w starej klasyfikacji ma swój jednoznaczny odpowiednik w nowym systemie, bez zmiany znaczeniowej. Jest to sytuacja najprostsza, zachowująca pełną ciągłość semantyczną i funkcjonalną, np. kod 01.11.Z (uprawa zbóż) pozostaje niezmieniony w nowej wersji klasyfikacji. Drugi typ, oznaczony jako 1:N, odnosi się do przypadków, w których jeden kod PKD 2007 został rozbity na kilka bardziej szczegółowych jednostek w ramach PKD 2025. Tego rodzaju transformacja wynika najczęściej z potrzeby zwiększenia precyzji klasyfikacyjnej i wyodrębnienia nowych podtypów działalności, które zyskały autonomiczne znaczenie gospodarcze. Przykładowo, dotychczasowy kod 47.91.Z (sprzedaż detaliczna prowadzona przez domy sprzedaży wysyłkowej lub Internet) w PKD 2025 został rozdzielony na dwie podklasy: 47.91.1.Z - sprzedaż detaliczna prowadzona przez domy sprzedaży wysyłkowej oraz 47.91.2.Z - sprzedaż detaliczna prowadzona przez Internet. Zabieg ten odpowiada na zróżnicowanie kanałów dystrybucji oraz odmienność modeli logistycznych i konsumenckich w obrębie tych dwóch form handlu zdalnego.

Trzeci typ relacji, oznaczony jako N:1, to sytuacja odwrotna, w której kilka dotychczasowych kodów PKD 2007 zostaje połączonych w jeden nowy kod w klasyfikacji PKD 2025. Jest to efekt konsolidacji działalności gospodarczych, które wcześniej były rozdzielone, lecz w świetle nowych kryteriów klasyfikacyjnych oraz praktyki rynkowej uznano je za niewystarczająco zróżnicowane lub wymagające uproszczenia ewidencyjnego. Przykładem może być połączenie kodów dotyczących rozmaitych form usług edukacyjnych w jedną spójną kategorię, obejmującą szersze spektrum metod i formatów nauczania, także w środowisku cyfrowym.

Które kody uległy największym zmianom?

Analiza zawartości dokumentu Klucze powiązań PKD 2007 – PKD 2025 wskazuje jednoznacznie, iż w ramach rewizji klasyfikacji działalności gospodarczej dokonano przekształceń strukturalnych w kilku kluczowych obszarach aktywności gospodarczej, które w ostatnich latach podlegały dynamicznej transformacji rynkowej i technologicznej. W szczególności zmiany te koncentrują się na branżach, w których rozwój nowych modeli operacyjnych, narzędzi cyfrowych i technologii wymusił konieczność zwiększenia precyzji klasyfikacyjnej oraz rozróżnienia form działalności wcześniej ujętych w sposób zbiorczy lub niewystarczająco precyzyjny.

Jednym z obszarów podlegających najdalej idącym modyfikacjom jest handel detaliczny oraz e-commerce, który w klasyfikacji PKD 2007 nie rozróżniał kanałów dystrybucji oraz nie odzwierciedlał specyfiki handlu cyfrowego. Dotychczasowy kod 47.91.Z - „Sprzedaż detaliczna prowadzona przez domy sprzedaży wysyłkowej lub Internet” - został w PKD 2025 rozbity na dwie podklasy: 47.91.1.Z - obejmującą sprzedaż detaliczną prowadzoną przez domy sprzedaży wysyłkowej, oraz 47.91.2.Z - odnoszącą się do sprzedaży detalicznej prowadzonej przez Internet. W ten sposób dokonano formalnego rozróżnienia pomiędzy dwiema formami działalności, które mimo pozornej zbieżności, różnią się zarówno strukturą operacyjną, jak i wykorzystywanymi technologiami, modelami logistyki oraz sposobem interakcji z klientem końcowym.

Kolejnym obszarem objętym głęboką redefinicją jest działalność informatyczna oraz usługi cyfrowe, które w ciągu ostatnich lat uległy ogromnej ekspansji i różnicowaniu. Klasyfikacja PKD 2007 grupowała wiele form działalności IT w ramach wspólnego kodu 62.01.Z - „Działalność związana z oprogramowaniem”. W nowej wersji klasyfikacji, kod ten został rozwinięty na bardziej szczegółowe podkategorie, takie jak 62.01.1.Z - tworzenie oprogramowania systemowego, 62.01.2.Z - tworzenie oprogramowania aplikacyjnego, oraz 62.01.3.Z - opracowywanie rozwiązań opartych na sztucznej inteligencji i uczeniu maszynowym. Tego rodzaju dekonstrukcja pozwala na uchwycenie różnic między podmiotami tworzącymi podstawowe komponenty systemowe a tymi, które projektują aplikacje użytkowe lub specjalistyczne rozwiązania algorytmiczne.

Znaczące zmiany dotknęły również sektor doradztwa i konsultingu, gdzie dotychczasowa klasyfikacja nie oddawała zróżnicowania specjalizacji. Przykładowo, kod 70.22.Z - „Pozostałe doradztwo w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej i zarządzania” został w PKD 2025 rozdzielony na szereg podklas tematycznych, takich jak 70.22.1.Z - doradztwo strategiczne, 70.22.2.Z - doradztwo operacyjne, 70.22.3.Z - doradztwo procesowe w obszarze cyfryzacji, co pozwala lepiej zidentyfikować kompetencje i zakres świadczonych usług.

W obszarze energii i elektromobilności również odnotowano istotne zmiany, będące reakcją na transformację energetyczną i rozwój odnawialnych źródeł energii oraz infrastruktury ładowania pojazdów elektrycznych. W PKD 2025 pojawiły się nowe kody, m.in. 35.40.Z - „Brokerzy usług energetycznych”, 35.50.Z - „Usługi ładowania pojazdów elektrycznych”, które nie występowały w klasyfikacji PKD 2007, lecz obecnie odpowiadają na rosnące zapotrzebowanie rynkowe oraz rozwój regulacji klimatycznych i energetycznych.

Nie mniej istotne modyfikacje wprowadzono w sektorze rekreacji, kultury i sportu, gdzie dążono do większej precyzji w rozróżnianiu form aktywności rozrywkowej i rekreacyjnej. Przykładowo, szeroko stosowany kod 93.29.Z - „Pozostała działalność rozrywkowa i rekreacyjna”, został rozbity na kilka bardziej wyspecjalizowanych kodów, takich jak 93.29.1.Z - działalność organizatorów wydarzeń rozrywkowych, 93.29.2.Z - działalność obiektów rekreacyjnych, czy 93.29.3.Z - działalność rozrywkowa online.

Jak sprawdzić, co muszę zmienić w swojej firmie?

Proces dostosowania kodów działalności gospodarczej do nowej klasyfikacji PKD 2025 wymaga od przedsiębiorcy świadomości obowiązku, jak i umiejętności posługiwania się odpowiednimi narzędziami referencyjnymi. Pierwszym etapem tego procesu jest identyfikacja aktualnie przypisanych kodów PKD, a następnie ich przełożenie na odpowiadające jednostki nowej klasyfikacji za pomocą oficjalnego dokumentu Klucze powiązań PKD 2007–PKD 2025, opublikowanego przez Główny Urząd Statystyczny. Działania te, choć mają charakter administracyjno-techniczny, wymagają skrupulatnej analizy i właściwej interpretacji struktury kodów, szczególnie w przypadkach, w których klasyfikacja uległa rozbiciu lub konsolidacji.

W pierwszej kolejności przedsiębiorca powinien ustalić, jakie kody PKD są obecnie przypisane do jego działalności. W przypadku osób fizycznych prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą informacje te dostępne są w systemie CEIDG (Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej), pod adresem: https://www.biznes.gov.pl. Wystarczy odnaleźć swój wpis, korzystając z wyszukiwarki podmiotów, i zapoznać się z sekcją zawierającą listę kodów PKD. W przypadku spółek prawa handlowego, fundacji czy stowarzyszeń, analogicznych informacji należy szukać w Krajowym Rejestrze Sądowym (KRS), dostępnym pod adresem https://ekrs.ms.gov.pl. Znalezienie kodów PKD przypisanych do danej jednostki stanowi punkt wyjścia do dalszego działania.

Kolejnym krokiem jest wykorzystanie dokumentu Klucze powiązań PKD 2007–PKD 2025, dostępnego bezpośrednio na stronie Głównego Urzędu Statystycznego: https://klasyfikacje.stat.gov.pl/static/pkd_25/pdf/klucze_powiazan_PKD_2007_PKD_2025.pdf. Dokument ten zawiera pełną mapę powiązań pomiędzy kodami starej a nowej klasyfikacji i umożliwia odnalezienie odpowiedników kodów obowiązujących przed 1 stycznia 2025 roku. Należy wyszukać swój kod PKD 2007 (np. za pomocą funkcji „Znajdź” w pliku PDF) i odczytać przypisane mu nowe kody PKD 2025. W prostych przypadkach relacja ma charakter jeden do jednego (1:1), co oznacza, że kod starej klasyfikacji przechodzi w pojedynczy, bezpośredni odpowiednik w nowym systemie. W takich sytuacjach aktualizacja wpisu polega na prostym zastąpieniu kodu, bez konieczności analizy semantycznej.

W bardziej złożonych przypadkach przedsiębiorca może napotkać relacje typu jeden do wielu (1:N), gdzie jeden kod PKD 2007 został rozdzielony na kilka szczegółowych jednostek w PKD 2025. Przykładem może być wcześniej wspomniany kod 47.91.Z, który w nowej klasyfikacji przyjmuje formy 47.91.1.Z (sprzedaż wysyłkowa) oraz 47.91.2.Z (sprzedaż internetowa). W takich sytuacjach przedsiębiorca nie powinien automatycznie przenosić obu nowych kodów do swojego wpisu, lecz musi przeanalizować, która z działalności faktycznie odpowiada profilowi operacyjnemu jego przedsiębiorstwa. Jeżeli np. firma realizuje sprzedaż wyłącznie za pośrednictwem platform internetowych, właściwe będzie zastosowanie kodu 47.91.2.Z, bez konieczności uwzględniania drugiej opcji.

Szczególną ostrożność należy zachować także w przypadku relacji odwrotnych typu wiele do jednego (N:1), gdzie kilka kodów PKD 2007 zostało scalonych w jeden nowy kod PKD 2025. W takiej konfiguracji konieczna jest weryfikacja, czy zakres działalności przedsiębiorcy mieści się w nowo utworzonej, szerszej kategorii. Dla przykładu, różne formy doradztwa ujęte wcześniej osobno mogą zostać skonsolidowane w jeden kod nowej klasyfikacji. Przedsiębiorca powinien upewnić się, że jego działalność odpowiada zakresem nowemu kodowi i że nie nastąpiło jego zawężenie w porównaniu do uprzednio stosowanych opisów.

Obowiązki przedsiębiorcy

Wprowadzenie nowej klasyfikacji PKD 2025 pociąga za sobą określone obowiązki administracyjne, których realizacja spoczywa bezpośrednio na podmiotach prowadzących działalność gospodarczą w Polsce. Obowiązki te są niezbędnym warunkiem zachowania spójności danych w systemach administracyjnych, statystycznych i gospodarczych państwa. W związku z tym, każdy przedsiębiorca, niezależnie od formy prawnej prowadzonej działalności, zobowiązany jest do dokonania przeglądu i aktualizacji swoich wpisów w odpowiednich rejestrach publicznych.

Podstawowym obowiązkiem przedsiębiorców jest dostosowanie wpisu działalności gospodarczej do nowej klasyfikacji PKD, poprzez aktualizację kodów we właściwym rejestrze: CEIDG (dla osób fizycznych prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą), KRS (dla spółek prawa handlowego, fundacji i stowarzyszeń) lub rejestrze REGON (dla innych podmiotów nieobjętych CEIDG ani KRS, np. instytucji publicznych, organizacji zawodowych). Obowiązek ten został ujęty w przepisach przejściowych dotyczących wejścia w życie PKD 2025 i różnicuje sytuację prawną w zależności od daty rozpoczęcia działalności.

W przypadku nowo zakładanych firm, czyli tych, które rozpoczynają działalność po 1 stycznia 2025 roku, obowiązek stosowania nowej klasyfikacji ma charakter bezwzględny i natychmiastowy. Oznacza to, że już na etapie rejestracji działalności należy wskazać wyłącznie kody PKD 2025. Wpisy zawierające kody według starej klasyfikacji nie będą akceptowane przez systemy rejestrowe. Tego rodzaju wymóg ma na celu zapewnienie, aby nowi uczestnicy rynku gospodarczego od początku funkcjonowali w ramach jednolitego i aktualnego systemu klasyfikacyjnego.

Dla podmiotów istniejących, czyli zarejestrowanych przed 1 stycznia 2025 roku, ustawodawca przewidział okres przejściowy trwający do 31 grudnia 2026 roku, w którym przedsiębiorcy mają możliwość samodzielnej aktualizacji kodów PKD w swoich wpisach. Okres ten ma na celu umożliwienie stopniowego dostosowania się do nowych regulacji bez generowania nadmiernych obciążeń administracyjnych. W tym czasie zmiana klasyfikacji może być dokonana przy okazji jakiejkolwiek innej aktualizacji wpisu (np. zmiany adresu, formy opodatkowania, wspólników), ale może również zostać przeprowadzona niezależnie, jako odrębna czynność porządkująca. Szczególna sytuacja dotyczy przedsiębiorców posługujących się kodem 93.29.Z - „Pozostała działalność rozrywkowa i rekreacyjna”, który w nowej klasyfikacji został rozdzielony na wiele szczegółowych podkategorii. W tym przypadku przewidziano skrócony termin aktualizacji - do 31 grudnia 2025 roku, ze względu na znaczący zakres zmian w tym obszarze.

W przypadku zaniechania samodzielnej aktualizacji kodów PKD w wyznaczonym terminie, ustawodawca przewidział mechanizm automatycznego przeklasyfikowania. Oznacza to, że po upływie 31 grudnia 2026 roku systemy administracyjne (CEIDG, KRS, REGON) dokonają przekształcenia starych kodów PKD 2007 na ich nowe odpowiedniki w PKD 2025 na podstawie oficjalnych kluczy powiązań. Choć procedura ta zapewnia formalną spójność wpisów, niesie ona ryzyko błędnej interpretacji charakteru działalności, szczególnie w przypadkach relacji typu 1:N lub N:1, gdzie jednoznaczne odwzorowanie kodów wymaga wiedzy kontekstowej o profilu operacyjnym danej firmy. Skutkiem nieprawidłowego przypisania kodów może być nie tylko dezaktualizacja danych rejestrowych, lecz również trudności w pozyskiwaniu dotacji, uzyskiwaniu interpretacji podatkowych, czy udziału w procedurach administracyjnych i gospodarczych wymagających precyzyjnego określenia rodzaju prowadzonej działalności.

Z tego względu rekomendowane jest, aby przedsiębiorcy dokonali aktualizacji kodów PKD samodzielnie i z należytą starannością, uwzględniając rzeczywisty zakres prowadzonej działalności oraz interpretując właściwie relacje między kodami starymi a nowymi. Takie podejście minimalizuje ryzyko błędów systemowych i pozwala zachować pełną kontrolę nad jakością informacji rejestrowych oraz ich zgodnością z profilem operacyjnym przedsiębiorstwa.

Rekomendacje i dobre praktyki

Proces dostosowywania kodów PKD do nowej klasyfikacji 2025, choć formalnie ujęty w ramy obowiązku administracyjnego, powinien być przez przedsiębiorców traktowany jako okazja do strategicznego uporządkowania profilu działalności i aktualizacji danych rejestrowych w sposób świadomy i dostosowany do rzeczywistego charakteru prowadzonej aktywności gospodarczej. Rekomendowane jest, aby przedsiębiorcy nie pozostawiali tego procesu automatyzmowi systemów administracyjnych, lecz samodzielnie przeanalizowali i dokonali aktualizacji kodów PKD, w oparciu o dokument Klucze powiązań PKD 2007–PKD 2025 oraz pełną treść nowej klasyfikacji. Podejście proaktywne umożliwi uniknięcie błędów, które mogą wynikać z automatycznego, a tym samym niedopasowanego przypisania kodu przez system CEIDG, KRS lub REGON.

Jednym z argumentów przemawiających za samodzielną aktualizacją kodów PKD jest również możliwość uzyskania dostępu do określonych instrumentów wsparcia, ulg podatkowych, dotacji krajowych i unijnych, które często przypisane są do konkretnego zakresu działalności gospodarczego zdefiniowanego w ramach kodów PKD. Błędne lub zbyt ogólne zaklasyfikowanie działalności może skutkować wykluczeniem z procedur kwalifikacyjnych lub koniecznością przeprowadzania późniejszych korekt, które wprowadzą niepotrzebne opóźnienia administracyjne. Aktualizacja kodów z należytą starannością i intencjonalnością powinno być zatem elementem planowania strategicznego i optymalizacji operacyjnej firmy.

W przypadku wątpliwości interpretacyjnych, braku doświadczenia w analizie klasyfikacji statystycznych lub prowadzenia złożonej strukturalnie działalności gospodarczej, zaleca się, aby przedsiębiorca skonsultował proces aktualizacji kodów z doradcą gospodarczym, radcą prawnym lub wykwalifikowanym księgowym. Tego rodzaju konsultacje mają szczególne znaczenie w kontekście działalności wielobranżowej, hybrydowej, transgranicznej lub objętej specjalistycznym nadzorem regulacyjnym (np. w sektorze medycznym, finansowym, energetycznym czy technologicznym). Profesjonalna analiza pozwala bowiem nie tylko prawidłowo przypisać nowy kod, ale również ocenić potencjalne skutki podatkowe, sprawozdawcze lub proceduralne wynikające ze zmiany klasyfikacji.

Równolegle z samym procesem aktualizacji wpisów w rejestrach publicznych, przedsiębiorstwo powinno dokonać przeglądu i ewentualnej rewizji dokumentacji wewnętrznej, w szczególności takich elementów jak: statuty i regulaminy działalności, umowy handlowe zawierające odniesienia do kodów PKD, dokumenty zgłoszeniowe do instytucji branżowych, wpisy do rejestrów specjalnych oraz deklaracje składane w procedurach przetargowych i grantowych. Warto również zadbać o zgodność opisów działalności umieszczonych w materiałach promocyjnych, stronach internetowych oraz profilach firmowych w systemach B2B, by uniknąć dysonansu między formalnym opisem działalności a jej obrazem rynkowym.

Podsumowanie

Wprowadzenie klasyfikacji PKD 2025 stanowi jeden z najważniejszych kroków modernizacyjnych w systemie ewidencji działalności gospodarczej w Polsce na przestrzeni ostatnich kilkunastu lat. Zmiana ta jest odpowiedzią na głębokie przemiany w strukturze gospodarki, które zaszły w wyniku postępu technologicznego, cyfryzacji i pojawienia się nowych modeli biznesowych. Nowa klasyfikacja jest bardziej szczegółowa, lepiej odzwierciedla realia rynkowe i pozostaje w zgodzie ze zaktualizowaną klasyfikacją europejską NACE Rev. 2.1. Zastępuje dotychczasowe kody PKD 2007 i obowiązuje od 1 stycznia 2025 roku.

Wśród najważniejszych zmian należy wymienić:

  • Rozszerzenie i rozbicie ogólnych kategorii na bardziej precyzyjne podklasy, np. sprzedaż przez Internet vs sprzedaż wysyłkowa, różne rodzaje doradztwa, szczegółowe usługi IT i cyfrowe.
  • Utworzenie nowych kodów odzwierciedlających rozwój e-commerce, elektromobilności, pośrednictwa cyfrowego i usług online.
  • Likwidację lub konsolidację niektórych kodów, co wymusza uważną analizę dokumentu kluczy powiązań w celu prawidłowego przypisania kodu.
  • Wprowadzenie obowiązku posługiwania się nową klasyfikacją dla firm zakładanych od 2025 r. oraz termin dostosowawczy do 31 grudnia 2026 r. dla już istniejących podmiotów (z wyjątkami, np. kod 93.29.Z do końca 2025 r.).
  • Mechanizm automatycznej konwersji kodów, który zostanie zastosowany, jeśli przedsiębiorca samodzielnie nie zaktualizuje wpisów – co wiąże się z ryzykiem błędnego przypisania działalności.

Zaleca się, aby przedsiębiorcy samodzielnie dokonali aktualizacji kodów, korzystając z oficjalnych narzędzi, dokumentów referencyjnych i rejestrów, oraz, w razie potrzeby, konsultując się z profesjonalnymi doradcami, co pozwoli uniknąć nieprawidłowości i zapewni pełną zgodność formalno-prawną działalności gospodarczej z nową klasyfikacją.

Źródła: